Bir sorunla karşılaşıldığında, işletme sahipleri duruma çeşitli şekillerde yaklaşabilirler. Bazen hızlı bir karar vermek gerekebilir. Ancak, zamanınız varsa, bir taktik planı oluşturmak ve sonraki adımlarınızı dikkatlice düşünmek genellikle daha iyi bir yaklaşımdır.
Taktiksel Planlama
Taktik planı, bir sorunu çözmek veya bir hedefe ulaşmak için alacağınız aksiyonların yazılı bir taslağıdır. Kendinizin yapacağı ve çalışanlara atayacağınız görevleri listeleyebilir. Tercihen, bir hedef ve bu hedefe nasıl ulaşacağınıza ilişkin stratejileri belirleyebilir ve ardından bu stratejileri uygulamak için bir taktik planı oluşturabilirsiniz.
Taktik planı ne zaman oluşturulur?
Genel olarak, işletme sahipleri bir yıl veya daha kısa sürede ulaşmak istedikleri kısa vadeli bir hedefi ele almak için bir taktik planı oluşturur ve kullanırlar. Bununla birlikte, taktik planın tamamlanması işletmenin orta veya uzun vadeli hedeflerine ulaşmasına da yardımcı olmalıdır.
Kısa, orta ve uzun vadeli hedefleriniz için SMART (Akıllı) hedefler oluşturarak başlayabilirsiniz. SMART Akıllı hedefler aşağıdaki ölçütleri karşılar:
- Specific (spesifik) hedefler ilham verir.Spesifik sonuçları olan net bir hedef belirleyin.
- Measurable (ölçülebilir) hedeflere ulaşılabilir ve bu hedefe ne zaman ulaştığınızı bilirsiniz. Ölçülebilir hedefler her zaman izlenebilir.
- Attainable (ulaşılabilir) hedefler elde edilebilir. Bir iş imparatorluğu kurmak isteyebilirsiniz ancak buna gerçekçi hedefler belirleyerek başlayın.
- Relevant (uygun) hedefler işletmeniz için önemlidir. Aynı anda başka hedeflere de ulaşmanıza yardımcı olurlar.
- Time-bound (zaman sınırlı) hedefler zamanla sınırlıdır. Bir zaman dilimi oluşturmak motive olmanıza ve odaklanmanıza yardımcı olabilir.
Örneğin, önümüzdeki beş yıl içinde ikinci bir işletme açmaya yönelik uzun vadeli bir hedefiniz olabilir.
Beş yıllık hedefinize ulaşmak için kârınızı artırmak, birikim yapmak ve ikinci mağaza için en uygun yeri bulmak gibi birçok adım vardır. Bu adımların her biri için SMART hedefler ve taktik planları oluşturabilirsiniz.
İlk adımda, işletme karlarını artırmak gibi hedefler, SMART hedefi oluşturamayacak kadar geniş kapsamlıdır. Bunun yerine, bir yıl içinde işletmenizin kârını iki katına çıkarma hedefi belirleyebilirsiniz. Spesifiktir; ne kadar para kazandığınızı ölçebilirsiniz. Ulaşılabilir, ikinci iş yeri için para biriktirmek uygundur ve bunun için bir yıllık bir zaman diliminiz vardır.
Daha sonra, işletmenizin daha fazla para kazanabileceği farklı yolları belirleyebilir ve bunları eyleme dökmek için bir taktik planı oluşturabilirsiniz.
SWOT analizi - yararlı bir planlama aracı
Taktik planları tamamen aksiyon almakla ilgilidir, peki hangi aksiyonları alacağınızı nereden biliyorsunuz? [SWOT analizi] daha sonra ne yapacağınızı bulmak adına karşılaştırabileceğiniz farklı stratejileri belirlemenize yardımcı olabilir.
SWOT analizi şunları tanımlar:
- İşletmenizin sahip olduğu GÜÇLÜ YÖNLER , rekabette öne çıkmaya yardımcı olur.
- ZAYIF YÖNLER, hedeflere ulaşmayı işletmeniz için zor hale getirir.
- FIRSATLAR, işletmenizden bağımsızdır. Yardımcı olabilmelerinin yanı sıra hedeflerinize ulaşmak için de kullanılabilirler.
- TEHDİTLER, işletmenizden bağımsızdır ve büyümenizi etkileyebilir.
Güçlü yönler | Zayıf yönler |
---|---|
|
|
|
|
|
|
İstiyorsanız kâr amacı gütmeyen, küçük işletme danışmanlık kuruluşu SCORE’nun kendinize sorabileceğiniz 48 soruyu içeren bir kontrol listesi mevcuttur. Ayrıca, her bir iş ortağınızdan veya çalışanınızdan matrisi doldurmasını ve ardından sonuçlarını karşılaştırmasını isteyerek ekip olarak da SWOT analizi yapabilirsiniz.
SWOT analizi; işletmeniz, rakipleriniz ve çevre hakkında daha fazla edinmenize yardımcı olabilir ancak tam olarak hedefinize nasıl ulaşacağınızı size söylemez. Ardından, analizinize dayalı olarak birkaç strateji belirlemek için SWOT analizinizi kullanın.
Stratejiler, iç faktörlerin (güçlü ve zayıf yönler) dış faktörleri (fırsatlar ve tehditler) çözmeye nasıl yardımcı olabileceğine odaklanabilir:
- Güçlü Yönler ve Fırsatlar (SO): Hangi güçlü yönler bir fırsatın potansiyelini en üst düzeye çıkarmanıza yardımcı olabilir?
- Güçlü Yönler ve Tehditler (ST): Hangi güçlü yönler tehditleri önlemenize veya üstesinden gelmenize yardımcı olabilir?
- Zayıf Yönler ve Fırsatlar (WO): Bir fırsat zayıf yönlerinizden birine çözüm bulmaya yardımcı olabilir mi?
- Zayıf Yönler ve Tehditler (WT): Zayıflıklarınızdan birine çözüm bularak hangi tehditleri önleyebilirsiniz?
Yanıtlarınızı düzenlemek ve yazmak için şöyle bir tablo da kullanabilirsiniz:
|
|
|
---|---|---|
Fırsatlar | SO | WO |
Tehditler | ST | WT |
Adım adım: bir taktik planı oluşturmak için SWOT analizini kullanma
Bazı işletme sahipleri, birkaç yılda bir tüm işletmeye ilişkin olarak SWOT analizi yaparlar. Sonuçları karşılaştırırsanız değişimleri fark edebilir veya işletmenizi büyütmenin yeni yollarını bulabilirsiniz.
SWOT analizini, belirli bir sorunu veya hedefi ele almak için de kullanabilirsiniz ve bu da taktik planıyla ilişkilidir.
SMART hedef örneğini kullanarak bir SWOT analizi yapalım: Bir işletmenin kârını bir yıl içinde ikiye katlamak.
İşletmenin orta büyüklükte bir şehirde küçük bir restoran olduğunu hayal edin. Restoranda akşam yemeği de sunulmasına rağmen bölgedeki birçok ofis çalışanı buraya öncelikle öğle yemeği için geliyor. Halihazırda bir yıldır açık ve düzenli müşterileri var ancak sahibi kârını artırmak için ne yapması gerektiğinden emin değil.
İşte SWOT analizinin sonuçları:
|
|
---|---|
|
|
|
|
|
|
Ardından, çeşitli stratejiler bulmak için sonuçları gözden geçirin:
Güçlü Yönler ve Fırsatlar (SO): Düzenli müşterilerimizin günün ilerleyen saatlerinde de gelmelerini sağlamak adına öğle yemeği menüsünden farklı olarak iş çıkış saatlerinde promosyonlu bir menü oluşturabiliriz. Öğle yemeğine gelen müşterilere promosyonları anlatabilmeleri için personele eğitim vermeliyiz.
Ayrıca, yakındaki şirketlere paket yemek servisi sunabiliriz. Bu, öğle arasında satışlarımızı artırır ve bölgedeki ofis çalışanlarına yemeklerimizi tanıtma fırsatı sunar. Paket servis, ikinci bir gelir kaynağı olabilir. Daha sonra, zaten popüler olan acı sosu şişeleyip satabilirsek bu da para kazanmanın üçüncü bir yolu olabilir.
Buna ek olarak, bir web sitesi ve sosyal medya sayfası açmak; promosyonları, paket servisi ve acı sosu tanıtmamızı sağlayabilir.
Güçlü Yönler ve Tehditler (ST): Müşterilerin 10 siparişten sonra ücretsiz yemek alabilecekleri bir promosyon oluşturabiliriz. Bu promosyon, yakınlarda rakip bir restoran açılsa bile düzenli müşterilerimizi korumamıza yardımcı olabilir.
Her gün birkaç ürünü çok sattığımız için malzeme siparişini ne kadar artırmamız gerektiğini bulmalıyız. Bunu bir kayıt tutma sistemiyle sağlayabiliriz. Belki toplu mal aldığımız tedarikçilerimizle daha düşük fiyata anlaşabiliriz.
Zayıf Yönler ve Fırsatlar (WO): İş çıkış saatlerinde yapılacak promosyonlar satışlarımızı artırabilir ve yavaş servise yapılan olumsuz değerlendirmelere çözüm bulmak adına ek personel alabilmemizi sağlayabilir. Bununla birlikte, kaba şekilde yapılan servise ilişkin şikayetlere çözüm bulmak için personelin alacağı ilk eğitime de odaklanmamız gerekir.
Kayıt tutarak tam olarak kaç malzeme sipariş ettiğimizi ve hangi yiyecek ve içecekleri sattığımızı izleyebiliriz. Bu bilgiler; tedarikçilerden gelecek siparişleri planlamamıza, menüdeki en popüler ürünler için malzememizin her zaman yeterli olduğundan emin olmamıza ve artan malzemelerin bozulmasını önlememize yardımcı olabilir. Böylece tasarruf edebilir ve birikimlerimizi artırabiliriz.
Zayıf Yönler ve Tehditler (WT): Genel görüşü iyileştirmek, normal müşteri tabanımızı büyüteceğimiz için rakiplerin olası tehditlerini sınırlayacaktır.
Bir kayıt tutma sistemi kurmak ve birikim yapmak tedarikçilerle pazarlık etmemize, tedarikçileri karşılaştırmamıza ve daha uygun fiyat istememize yardımcı olabilir. Yeterli parayı biriktirebilirsek mülk sahibinin kirayı artırma tehdidinden kaçınabilir ve mağazamızı satın alabiliriz.
İşletme sahibinin elinde artık işini ve satışlarını geliştirmek için uygulayabileceği stratejilerin ve eylemlerin bir listesi mevcuttur. Hepsi işletmenin mevcut güçlü ve zayıf yönleri ile çevredeki fırsatlara ve tehditlere dayanmaktadır.
Bir taktik planı, stratejileri eyleme dönüştürecektir. Plan, hedefinize ulaşmanıza ne kadar yardımcı olacağına bağlı olarak farklı projeleri içerebilir ve her proje için görevler atanabilir.
Restoran sahibi işin bir kısmını kendisi üstlenip paket servis ile ilgilenip ilgilenmediklerini öğrenmek için yerel işletmelerle görüşmeye başlayabilir. Belki de teknoloji meraklısı bir çalışanından kayıt sistemi seçeneklerini araştırmaya başlamasını ve en sevilen garsonlardan birinden de diğer garsonlar için bir eğitim hazırlamasını isteyerek bu kişilere bazı görevler verebilir.
Taktik planlarıyla işinizi büyütmek
SMART hedefler belirlemek ve stratejileri veya fırsatları tanımlamak, bir işletmeyi büyütmede önemli bir rol oynayabilir. Bununla birlikte, hedeflerinize ulaşmak istiyorsanız fikirlerinizi eyleme dönüştürmeniz gerekir.
Taktiksel bir plan, işletmeniz hakkında mantıklı kararlar vermenizi sağlayan bilgi ve araştırmanıza dayanır. Bir taktik planla çalışanlarınıza hangi görevleri verebileceğinizi ve hedeflerinize ulaşmak için ne yapmanız gerektiğini bilirsiniz.